De maakbare mens
Op 2 oktober jl. hield prof. dr. L. Dijkhuizen in onze nazitting een uitermate boeiende lezing met als titel “De maakbare mens’. Naast veel leden van onze beide loges hoorde ook een aantal gasten van buiten de Orde wat het onderzoek van microbioloog Dijkhuizen en zijn team heeft opgeleverd. Prof. Dijkhuizen is verbonden aan de Rijksuniversiteit Groningen met als vakgebied moleculaire biologie. Daarbij kijkt hij in zijn vakgebied naar micro-organismen.
Het werd al direct duidelijk dat we deze avond bij de maakbare mens niet moesten denken aan een facelift of nieuwe gewrichten, maar aan de mogelijkheden die de microbiologie ons heeft te bieden. Hij zoomde in op het erfelijk materiaal in alle levende materie. De moleculaire biologie geeft veel inzicht in het DNA van levende organismen. Daarbij werd duidelijk dat het leven op onze planeet van bacterie tot mens enorm veel overeenkomsten heeft.
Circa 4,5 miljard jaar geleden is het leven op aarde ontstaan. Volgens de wetenschap bestaan daarvoor verschillende mogelijkheden. De professor is er stellig van overtuigd dat zich op de ons omringende planeten levend materiaal bevind en hoopt dat nog deze eeuw daarover meer duidelijk zal worden.
In zijn presentatie legde hij de nadruk op de evolutie van mensapen en de mensachtigen en over de verspreiding van de mensheid over de aarde. In heldere taal kregen we uitleg over de informatie in ons erfelijk materiaal, over wat er in onze genen zit. Bij de huidige stand van zaken in de biologie is het mogelijk om ongeboren en pasgeboren baby’s vroegtijdig, bijv. met een hielprik te screenen op erfelijke ziekten. Op grond van die risico’s kan soms vroegtijdig ingegrepen worden en kunnen ziekten worden voorkomen. De laatste jaren worden op dit vlak grote stappen voorwaarts gemaakt en kunnen steeds meer ziekten worden geanalyseerd. Je kunt je hierbij de vraag stellen: in hoeverre is de mens maakbaar? Hierbij kom je ook op het ethische vlak met zijn goede en donkere kanten.